Η τούρτα της Serin
Ήταν μια από τις πιο ωραίες στιγμές που έχω να θυμάμαι εδώ και 30 χρόνια στην εκπαίδευση. Χθες, Παρασκευή 15 Μαρτίου 2024.
Στο σχολειό μας εδώ και 10 περίπου μέρες ήρθαν να φοιτήσουν 15 προσφυγάκια από το Κέντρο Μεταναστών Σιντικής, στο Κλειδί. Μισά από την Παλαιστίνη, τη Λωρίδα της Γάζας, μισά από το Αφγανιστάν, μπαίνουν στο λεωφορείο και κάνουν 15+15 χιλιόμετρα καθημερινά για να ξεχάσουν –αν αυτό γίνεται- οτιδήποτε άσχημο από το παρελθόν, να συναντήσουν άλλα παιδιά, για να τα βοηθήσουμε να αισθανθούν μέλη μιας σχολικής κοινότητας.
Εμείς, ως εκπαιδευτικοί, δεν κάναμε τίποτε περισσότερο από μια φιλόξενη υποδοχή μαζί με μέλη του Συλλόγου Γονεών, μια αυτονόητη προσαρμογή του προγράμματος και μια προσπάθεια να βοηθήσουμε τα παιδιά μας από την Ελλάδα να κατανοήσουν όσο είναι δυνατό τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα προσφυγάκια, ώστε να τους συμπεριφερθούν ευγενικά και φιλόξενα. Σε αυτό όμως που συνέβη δεν είχαμε πραγματικά καμία ανάμειξη. Ίσως συνέβαλαν με τον δικό τους τρόπο οι γονείς των παιδιών, αλλά αυτό δεν το διασταυρώσαμε ακόμη.
Πρωί πρωί, γύρω στις 8, σε ώρα όχι συνηθισμένη για τον ίδιο, είδα τον ΔΚ να έρχεται στο σχολείο φουριόζος με ένα κουτί στα χέρια. Τον ρώτησα τι έχει μέσα και μου απάντησε ότι έχει μια τούρτα. Επειδή είναι μαθητής της Ε’ τάξης γνώριζα καλά ότι ο ίδιος δεν είχε γενέθλια ούτε ονομαστική γιορτή. Τον ρώτησα λοιπόν:
– Και για ποιον έφερες την τούρτα;
– Κύριε Μάκη, μια μέρα ο ΝΣ είδε από τις κάρτες (ταυτότητες) που είχαν φέρει τα παιδάκια που είναι πρόσφυγες στην τάξη ότι η Serin είχε γενέθλια λίγες ημέρες μετά, σήμερα. Και είπαμε να της φέρουμε μια τούρτα κι ένα δώρο. Αλλά μην πείτε τίποτα. Θέλουμε να της κάνουμε έκπληξη.
– Οκ, δεν θα πω τίποτα. Αλλά να ξέρετε ότι οι πρόσφυγες έχουν τώρα ένα θρησκευτικό έθιμο, το Ραμαζάνι, και εξαιτίας του δεν θα θέλουν να την φάνε μέχρι το βράδυ. Οπότε θα πρέπει να τους πείτε να την πάρουν μαζί τους όταν θα φύγουν.
– Καλά, κύριε Μάκη, πού να την κρύψω όμως τώρα;
– Έλα από δω, θα την βάλουμε στο ψυγείο του Ολοημέρου. Όταν θελήσετε να την προσφέρετε θα την πάρετε από εδώ, δεν πρόκειται να την πειράξει κανένας.
Ωστόσο, τι να πουν στα προσφυγάκια, εκείνα δεν έχουν ούτε 10 εργάσιμες ημέρες στο σχολείο και δεν γνωρίζουν καθόλου ελληνικά. Ένα μόνο κορίτσι έχει μάθει λίγα μέσα σε 2-3 μήνες φοίτησης σε Δημοτικό Σχολείο των Σερρών και 2-3 μεγαλύτερα κορίτσια ακόμη από την Παλαιστίνη γνωρίζουν ελάχιστα Αγγλικά, αυτά της προσφυγιάς από δομή σε δομή, όχι του σχολείου. Επιστρατεύσαμε έτσι την ψυχολόγο μας που έτυχε εκείνη την ημέρα να υπηρετεί στο σχολείο μας, η οποία και Αγγλικά ξέρει άριστα, και τον φωνητικό μεταφραστή της Google χειρίζεται ιδανικά και είναι ειδικευμένη στο να διαχειρίζεται λεπτές καταστάσεις.
Τα πεμπτάκια μας όμως δεν κρατιόντουσαν. Έτσι, οι ΔΚ, ΓΖ, ΝΣ, ΜΣ και ΑΜ, όλη η τσακαλοπαρέα που είχε την ιδέα και σχεδίασε αυτή την υπέροχη χειρονομία συνεννοήθηκαν με τη δασκάλα τους να πάρουν την τούρτα και το δώρο και μόλις έρθουν οι πρόσφυγες να πάνε στην αίθουσα της Πληροφορικής όπου θα έκανε μάθημα η τάξη της Serin. Μαζί τους και η κ. Γεωργία η ψυχολόγος κι εγώ, που ευτυχώς είδα ότι όλα είναι έτοιμα και παράτησα φακέλους, χαρτιά και τηλέφωνα και πήγα μαζί τους να το ζήσω.
Μου ζήτησαν έναν αναπτήρα. Ανέβηκαν τα σκαλοπάτια σιγά σιγά και συνωμοτικά ώστε να μη τους υποψιαστεί κανένας (το εργαστήρι της Πληροφορικής έχει παράθυρα προς τα μέσα και θα τους έβλεπαν). Κρυφά, λίγο πριν την πόρτα και το οπτικό πεδίο όσων έκαναν μάθημα, έβαλαν φωτιά στα κεράκια, 1 και 0, τόσα χρόνια κλείνει η Serin μας. Πλέον ήταν έτοιμοι/ες. Άφησαν την κ. Γεωργία να ανοίξει την πόρτα και μπήκαν οι πέντε τους χαμογελαστοί, φώναξαν κάπως διστακτικά “Serin, χρόνια πολλά!” στα ελληνικά και άρχισαν να τραγουδούν το “Happy Birthday to you…” όλοι/ες μαζί, όλο και πιο δυνατά, παίρνοντας δύναμη ο ένας από τον άλλο, χαρούμενα, όπως κάνουμε πάντα για τους φίλους μας.
Το κοριτσάκι από την Παλαιστίνη χρειάστηκε κάποια δευτερόλεπτα για να συνειδητοποιήσει τι είχε γίνει. Δεν είχε προλάβει καν να γνωρίσει καλά τα παιδιά. Αρχικά τους κοιτούσε ανέκφραστη. Αμέσως μετά έβαλε με μια απότομη κίνηση το χέρι της στο πρόσωπό της και ξέσπασε σε κλάματα. Στα μάτια της κυλούσαν δάκρυα όταν της πρόσφεραν το δώρο. Κατέβασε το χέρι της κι έμεινε να τους ακούει να της τραγουδούν συγκινημένη. Έσβησε τα κεράκια κι αμέσως μετά συνεννοηθήκαμε όλοι/ες μαζί να πάρει την τούρτα όταν σχολάσουμε. Είκοσι ακόμη παιδάκια παρακολουθούσαν, άλλα συγκινημένα, άλλα μικρότερα χωρίς να πολυκαταλαβαίνουν τι ακριβώς έχει γίνει.
Η Serin όμως εξακολουθούσε να είναι συγκινημένη, ακόμη και όταν τα παιδιά γύρισαν στις τάξεις τους. Κι εμείς -οι τρεις μαζί με τον δάσκαλο της Πληροφορικής- παρόντες εκπαιδευτικοί το ίδιο. Βουρκώσαμε, όπως και οι υπόλοιποι συνάδελφοι/ισσες στους οποίους διηγηθήκαμε στο διάλειμμα τα συμβάντα αυτής της ξεχωριστής ημέρας.
Μάλιστα, ένας συνάδελφος είπε: «καμιά φορά τα παιδιά μας βάζουν τα γυαλιά». Κι εγώ που προσπάθησα να σκεφτώ την κουβέντα του κυριολεκτικά, νομίζω πως είχε απόλυτο δίκιο. Μέσα από την πράξη τους, τα «γυαλιά» που μας φόρεσαν, νιώσαμε κι εμείς τη σημασία της αγάπης καλύτερα.